Τι είναι και πώς γίνεται η πολιτική εξαγορά;

του Δημήτρη Καζάκη

Ότι κι αν έχει συμβεί στ' αλήθεια με τις καταγγελίες Χαϊκάλη, ένα είναι απολύτως σίγουρο. Η πολιτική εξαγορά είναι ένα ενδοοικογενειακό άθλημα. Αφορά και συνηθίζεται σε κομματικούς σχηματισμούς που αναπαράγονται ως τυπικοί μηχανισμοί και εξαρτούν την πολιτική τους επιβίωση από τις θέσεις που κερδίζουν στα κοινοβουλευτικά έδρανα. Η παρουσία τους στη βουλή είναι το άπαν, το υπέρτατο νόημα της ύπαρξής τους. Μακριά από την κοινωνία, ακόμη και την ίδια την εκλογική τους βάση.

Η πολιτική εξαγορά είναι συνυφασμένη με τον κοινοβουλευτισμό. Ο ίδιος ο κοινοβουλευτισμός επινοήθηκε ιστορικά προκειμένου να κάνει ακίνδυνες και προσχηματικές τις εκλογές μέσα από την εξαγορά των εκλεγμένων αντιπροσώπων. Πώς ξεκινά η πολιτική εξαγορά; Με το δέλεαρ της κοινοβουλευτικής έδρας. Η ανάδειξη στο κοινοβούλιο γίνεται το πρωτεύων και όχι οι θέσεις και τα προγράμματα για τον κόσμο.

Δείτε τι συμβαίνει με τα επίσημα κόμματα του κοινοβουλίου. Κανένα δεν θέλει την ισότιμη ...συνεργασία. Μόνο προσλήψεις υποψηφίων βουλευτών κάνουν. Έρχονται και σου λένε: δεν έχει σημασία τι πιστεύεις, ποιες είναι οι θέσεις και οι αρχές σου, μπορείς κάλλιστα να μπεις στο ψηφοδέλτιό του κόμματός μου για να διεκδικήσεις μια έδρα στο κοινοβούλιο. Αυτό δεν είναι μια τυπική προσφορά πολιτικής εξαγοράς; Μια εξαγορά στην οποία έχουμε εθιστεί τόσο πολύ που ούτε μας κάνει εντύπωση.

Αυτός που δέχεται να ενταχθεί σ' ένα κομματικό ψηφοδέλτιο για να διεκδικήσει μια έδρα στο κοινοβούλιο, ανεξάρτητα πολιτικής συμφωνίας και θέσεων, δεν εξαγοράζεται; Και γιατί από την στιγμή που το κάνει, να μην κάνει και το επόμενο βήμα; Δηλαδή να μην τα αρπάξει στην κατάλληλη ευκαιρία; Ή να μην γοητευτεί από τη νομή της εξουσίας;

Ποιος επέλεξε και για ποιον λόγο τους Ιατρίδη, Νταβρή, Κουράκο, Μελά, Γιοβανόπουλο, όταν εκλέχθηκαν με τους ΑΝΕΛ; Για ποιον λόγο επελέγη ο Μαρκόπουλος; Για να γυρίσει στη ΝΔ; Ή για ποιον λόγο επελέγη ο Καπερνάρος; Για να προσχωρήσει στο νεοφασιστικό μόρφωμα του Μπαλτάκου, δεξί χέρι του Σαμαρά; Γιατί κανείς δεν λογοδοτεί γι' αυτές τις επιλογές; Ή μήπως όλοι αυτοί ήταν γνήσια "αντιμνημονιακοί" πρώτα και ύστερα χάλασαν.


Από την άλλη πλευρά, ξεχάσαμε την "αριστερά της ευθύνης", την "κυβερνώσα αριστερά", ένα σμήνος από τυχοδιώκτες, που θα επιβραβευθούν και πάλι συναλλασσόμενοι με συνάλλαγμα τις βουλευτικές έδρες; Ήδη η ομάδα Λυκούδη, εξασφάλισε την ανανέωση της καρέκλας προσχωρόντας στο τηλεοπτικό απόκομμα Ποτάμι. Ο Κουβέλης με τη σειρά του διαπραγματεύεται με τον Τσίπρα και την ομάδα του μια θέση στο επικρατείας του ΣΥΡΙΖΑ.

Κι ενώ το κόμμα της Κουμουνδούρου αρνήθηκε κάθε μορφή ισότιμης συνεργασίας, άνοιξε τις πόρτες σε κάθε λογής τυχοδιώκτη που ονειρεύεται τη νομή της εξουσίας, ή μια ζεστή θεσούλα στο κοινοβούλιο. Τους είδαμε όλους αυτούς τους "συνεργαζόμενους" όλο το προηγούμενο διάστημα. Στόμα έχουν και μιλιά δεν έχουν. Τι θέλετε να ρισκάρουν την έδρα, ή τη νομή της εξουσίας; Τους είδαμε τους "συνεργαζόμενους" τι ωραία προσαρμόστηκαν στη νομή της εξουσίας μετά την εκλογή της κ. Δούρου στην περιφέρεια Αττικής, η οποία συνεχίζει επάξια το πολύτιμο έργο της προηγούμενης διεφθαρμένης και μνημονιακής αρχής.

Ο δε κ. Καμμένος αρνήθηκε πεισματικά κάθε πρωτοβουλία ισότιμου διαλόγου και συνεργασίας ανοιχτά και δημόσια. Για να τον συναντήσει κανείς και να μιλήσει μαζί του, είτε θα πρέπει να είναι Μητσοτάκης, είτε Αποστολόπουλος. Όποιος θέλει να "συνεργαστεί" μαζί του, πρέπει να πάει σαν άτομο και να κάνει αίτηση πρόσληψης στα ψηφοδέλτιά του.

Κι επειδή ο αρχηγός των ΑΝΕΛ πρέπει να φανεί "ανοιχτός" στη βάση του, βαφτίζει όλους αυτούς που αποδέχονται να εξαγοραστούν πολιτικά από την προοπτική μιας έδρας στο κοινοβούλιο, ως "κινήματα". Πλήθος "κινήματα" που δεν αντιπροσωπεύουν τίποτε απολύτως στην κοινωνία. Μόνο τις μωροφιλοδοξίες ξεφτισμένων και ξεπλυμένων πολιτικάντηδων που περιμένουν δεκαετίες τώρα για μια ευκαιρία στο κοινοβούλιο. Να πώς ετοιμάζει ο κ. Καμμένος τους επόμενους ανεξαρτητοποιήσιμους βουλευτές του.

Γιατί δεν βάζουμε μυαλό; Την ίδια παλέτα από τυχοδιώκτες μας ετοιμάζουν και πάλι τα κόμματα της βουλής. Μπορείς κι εσύ να βάλεις για βουλευτής αρκεί να συρθείς όπως πρέπει μπροστά τον αρχηγό, ή την ομάδα του. Αρκεί να δεχθείς να βάλεις στην άκρη τα πιστεύω σου, την ηθική σου και τις αρχές σου με αντάλλαγμα μια έδρα στο κοινοβούλιο. Και ύστερα - ποιος ξέρει; - μια έδρα σε κάποια κυβέρνηση. Και ενδιαμέσως σίγουρα θα έχεις τα τυχερά σου.

Κοιτάξτε πώς κάνουν "συνεργασίες" τα κόμματα του κοινοβουλίου. Αρνούνται την όποια ισότιμη συνεργασία πάνω σε ξεκάθαρες κοινές θέσεις και πολιτικές συμφωνίες. Τρέμουν τον ανοιχτό και δημόσιο πολιτικό διάλογο. Τα κάνουν επάνω τους όταν πρόκειται για αναμέτρηση επιχειρημάτων μπροστά στον κόσμο. Προτιμούν το παρασκήνιο, το δούναι-λαβείν πίσω από κλειστές πόρτες.

Ξέρετε γιατί; Διότι απευθύνονται σε ζωντόβολα. Έτσι αισθάνονται το εκλογικό σώμα. Και τι κάνουν; Απλά προσλαμβάνουν "συνεργαζόμενους" πολιτευτές. Δηλαδή τη σάρα, τη μάρα και το κακό συναπάντημα που νοιάζεται μόνο να εκλεγεί και δεν σκοτίζεται για θέσεις και προγράμματα. Αυτός είναι ο ορισμός της πολιτικής εξαγοράς.

Κι αν τώρα κάποιος από όλους αυτούς τα πάρει χοντρά για την ψήφο του, δεν είναι παρά το επόμενο αναγκαίο βήμα της λογικής με την οποία πολιτεύεται ευθύς εξαρχής. Και μην ανησυχείτε. Θα δούμε ξανά το ίδιο πολιτικό θέατρο του παραλόγου.

Τα ίδια κόμματα που οι ηγεσίες τους απαιτούν υποταγή από τα μέλη, τους φίλους και τους εκλογείς τους, να εμφανίζονται με πλήθος "συνεργαζόμενους" της ιδιοτέλειας και της πολιτικής εξαγοράς. Και οι ίδιοι που ψήφισαν αυτούς που αποδείχθηκαν πολιτικά άθλιοι, θα τρέξουν για μια ακόμη φορά να ψηφίσουν επιβραβεύοντας την ίδια πρακτική. Άλλωστε, είναι το "δικό τους" κόμμα, ο "δικός τους" αρχηγός και οφείλουν να υποτάσσονται σ' αυτόν ανεξάρτητα από το πόσες φορές τους έχει προδώσει. Ίσως να μην υπάρχει χειρότερη αποθέωση της κοπαδοποίησης στην πολιτική.

Το είδος αυτό - που θα κληθείτε να επιλέξετε στις ερχόμενες εκλογές με τα ίδια κριτήρια που επιλέγετε εδώ και δεκαετίες εθνικής συμφοράς - αποκαλείται «πολιτικός» και σύμφωνα μ’ έναν εξαιρετικά δημοφιλή πολιτικό σχολιαστή των αρχών του 19ου αιώνα «αυτός ο όρος έχει επιλεγεί για να περιγράψει πρόσωπα που τρέφουν ελάχιστο, ή καθόλου σεβασμό για την ευημερία της δημοκρατίας, εκτός κι αν συνδέεται άμεσα, ή εξαρτάται από τις δικές τους ιδιοτελείς επιδιώξεις. Πρόκειται, όπως ένας μεγάλος αρχηγός κόμματος είχε πει για τον εαυτό του, για ανθρώπους ‘με αρχές σύμφωνα με το συμφέρον τους’… Οι διαδικασίες τους βρίσκονται στον αντίποδα της αλήθειας και της δικαιοσύνης. Είναι τα ‘ρετάλια’ της ανθρώπινης οικογένειας. Αυτό που οι άλλοι άνθρωποι αποκαλούν συνείδηση, αυτοί θεωρούν ότι είναι κάτι που αγοράζεται και πουλιέται, ανάλογα με τις συνθήκες και τις ευκαιρίες. Αυτή η ράτσα υποκειμένων μας έρχεται από την πιο απόμακρη αρχαιότητα. Την εποχή των Βασιλέων της Περσίας, οι αρχηγοί ανάμεσά τους ήταν κατά κανόνα ευνούχοι – και οι αρχηγοί τους σήμερα είναι τις περισσότερες φορές κάτι λιγότερο από τους άλλους άνδρες. Στερημένοι από τον σεβασμό της κοινωνίας λόγω της σπανιότητας των ταλέντων τους, ή του μεγάλου ελλείμματος ευπρέπειας, επιχειρούν να βρουν ένα υποκατάστατο γι’ αυτόν μέσα από την ψυχρή ίντριγκα, ή την αναιδή προκατάληψη. Θα επιτρέψουν μόνο την μια πλευρά μιας υπόθεσης να φτάσει στο αυτί του κοινού, αν δεν μπορούν να το αποτρέψουν. Η αμεροληψία γι’ αυτούς είναι έγκλημα και η υποκρισία αρετή. Είναι σαν τους φύλακες στις πύλες των παλατιών, ή των τόπων όπου βρίσκεται η εξουσία…»[1]

[1] Nile’s Weekly Register, vol. XXIII, No. 24 (Feb. 15, 1823), σ. 370-71.